پوليوميليت فلجي بولبار با نام علمي Bulbar Paralytic Poliomyelitis نوعي از بيماري است كه در آن گروهي از عضلات كه توسط اعصاب كرانيال عصب دهي ميشوند فلج ميشود. اين واقعه بخصصوص در مورد عضلات كام نرم و حلق ايجاد ميشود و باعث ديسفاژي، صحبت كردن تودماغي و در برخي موارد ديس پنه ميشود. اعصاب نهم و دهم مغزي شايعترين اعصاب درگير ميباشند.[۱۰] بيمار به دليل عدم توانايي در بلع و تنفس بسيار آژيته و بي قرار ميشود.
پوليوميليت فلجي نخاعي با نام علمي Spinal Paralytic Poliomyelitis تنها در ۰٫۱ درصد كل موارد عفونت با ويروس پوليو اتفاق ميافتد. علايم اين نوع از بيماري در دو مرحله بروز ميكند و تحت عنوان مراحل كوچك و بزرگ بيماري (minor and major illnesses) نامگذاري شدهاند.
مرحله كوچك بيماري: در اين مرحله كه همزمان با نفوذ ويروس پوليو به داخل جريان خون ميباشد، علايمي همتنند مرحله پوليوميليت غير مؤثر آشكار ميشود. اين علايم ۱ تا ۳ روز به درازا ميكشد و سپس يك بهبودي موقت ۲ تا ۵ روزه ايجاد ميشود. به دنبال اين بهبودي موقت مرحله بزرگ بيماري آغاز ميشود.[۹]
مرحله بزرگ بيماري: در اين مرحله دوباره تب، سردرد، ميالژي، استفراغ سفتي گردن، علايم تحريك مننژ و افزيش سلولهاي التهابي در مايع مغزينخاعي ايجاد ميشود و پس از آن فلج عضلات آغاز ميشود. شدت فلج عضلات بسيار متغير است و از فلج در قسمتي از يك عضله تا فلج كلي چهار اندام متغير است. فلج از نوع شل (flaccid) و غير قرينه ميباشد. رفلكسهاي عصبي نيز ابتدا شدت مييابد ولي در نهايت از بين ميروند.
پوليوميليت غير فلجي با نام علمي Nonparalytic poliomyelitis داراي همان علايم پوليومليت غير مؤثر است با اين تفاوت كه علاوه بر آنها اين بيماران داراي علايم تحريك مننژ (meningeal irritation) نيز ميباشند. البته اين علايم داراي شدت بيشتري ميباشند. پوليوميليت غير فلجي را نميتوان از يك مننژيت آسپتيك (aseptic meningitis) كه توسط بقيه انواع انتروويروسها ايجاد شده باشد افتراق داد.
پوليوميليت غير مؤثر با نام علمي Abortive poliomyelitis در ۴ تا ۸ درصد موارد عفونت اتفاق ميافتد و با تب، سردرد، گلو درد، بي اشتهايي، استفراغ و درد شكمي مشخص ميشود كه ۲ تا ۳ روز ادامه مييابد. اين بيماران فاقد علايم عصبي ميباشند. اين نوع عفونت ناشي از ويروس پوليو از يك عفونت ويروسي اكتسابي از جامعه غيرقابل افتراق است.
تظاهرات باليني عفونت با ويروس پوليو از يك بيماري ناپيدا و غير مشخص تا فلج شديد و مرگ متغييراست. حداقل ۹۵ درصد از موارد عفونت ناپيدا و غير مشخص و بدون علايم باليني ميباشند و تنها بوسيله جدا كردن ويروس از مدفوع و يا گلو ويا از طريق افزايش سطح آنتي باديهاي سرمي تشخيص داده ميشوند
ورهٔ كمون اين ويروس از زمان برخورد فرد با ويروس تا شروع علايم پيش درآمد(prodrome)(علايم شبه آنفلوآنزا) بين ۹ تا ۱۲ روز ميباشد و تا زمان ايجاد فلج بين ۱۱ تا ۱۷ روز طول ميكشد.[۵] اين ويروس را همچنين ميتوان تا حداكثر ۱۹ روز قبل از ايجاد فلج از مدفوع بيماران جدا كرد.[۶] البته آسيب به اعصاب ميتواند يك عمر طول بكشد.
ويروس پوليو اساساً باعث درگيري نورونهاي حركتي و اتونوم ميشود. تخريب نورونها با ارتشاح سلولهاي التهابي مانند لنفويستها، ماكروفاژها و لوكوسيتهاي چند هستهاي (polymorphonuclear leukocytes) همراه است. اين ضايعات به طور مشخص در ماده خاكستري شاخ قدامي نخاع، هستههاي حركتي پونز و پياز نخاعي يافت ميشوند
تا قبل از انجام واكسيناسيون جهاني، اپيدميهاي اين بيماري در ماههاي تابستان و بخصوص در نواحي حارهٔ نيمكرهٔ شمالي رخ ميداد.[۲] در سال ۱۹۵۲، يعني ۳ سال پيش از آنكه اولين واكسن بر ضد اين بيماري تأييد شود، ۲۱٬۰۰۰ مورد كودك مبتلا به فلج اطفال در آمريكا به ثبت رسيد.[۳]
ميزان بروز اين بيماري در آمريكا پس از شروع واكسيناسيون با استفاده از واكسن غيرفعالشدهٔ پوليو (inactivated polio vaccine) (IPV) در سال ۱۹۵۵ و پس از آن واكسن زندهٔ خوراكيِ پوليو (live oral polio vaccine) (OPV) در سال ۱۹۶۰ كاهش چشمگيري يافت. آخرين مورد فلج اطفال در آمريكا ناشي از ويروس وحشي پوليو در سال ۱۹۷۹ رخ داد.
ويروس پوليو تنها از انسان به انسان منتقل ميشود و راه انتقال اين ويروس دهاني ـ دهاني و يا مدفوعي ـ دهاني است
اين بيماري ناشي از عفونت با ويروسِ پوليو (poliovirus) است. اين ويروس داراي ۳ ساب تايپ است و تا قبل از انجام واكسيناسيون جهاني عليه ويروس پوليو، ساب تايپ ۱ اين ويروس، ۸۵ درصد موارد اين بيماري را شامل ميشد.[۲] ويروس پوليو از دستهٔ انتروويروسها (Enterovirus) و از خانوادهٔ پيكورناويريده (Picornaviridae) است.
تعداد صفحات : 1